“Tiền mặt là vua” – Vì sao câu nói này luôn đúng?
Trong kinh doanh, có một câu nói nổi tiếng mà mọi doanh nhân đều biết:
“Cash is King” – Tiền mặt là vua.
Bạn có thể có doanh thu lớn, lợi nhuận kế toán đẹp trên báo cáo, nhưng nếu không có tiền mặt trong tay, doanh nghiệp vẫn có thể lao đao hoặc thậm chí phá sản. Deloitte từng chỉ ra rằng, hơn 80% doanh nghiệp nhỏ thất bại trong 5 năm đầu vì quản lý dòng tiền yếu kém chứ không phải do sản phẩm hay dịch vụ không tốt.
👉 Điều này chứng minh: Quản lý dòng tiền không chỉ là kỹ năng tài chính, mà là kỹ năng sinh tồn của doanh nghiệp.
Vậy làm thế nào để doanh nghiệp – đặc biệt là SME và startup – có thể quản lý dòng tiền hiệu quả, luôn đảm bảo “tiền mặt là vua”? Hãy cùng khám phá 5 nguyên tắc quan trọng dưới đây.
Nguyên tắc 1: Lập kế hoạch dòng tiền – “Bản đồ” cho doanh nghiệp

Không có kế hoạch dòng tiền, doanh nghiệp giống như đi biển mà không có la bàn.
Cách thực hiện:
-
Dự báo dòng tiền hàng tháng/quý: Liệt kê toàn bộ dòng tiền vào (doanh thu, vốn góp, khoản vay) và dòng tiền ra (chi phí vận hành, lương, thuế, nợ vay).
-
Xác định các giai đoạn thiếu hụt hoặc dư thừa tiền để chủ động chuẩn bị.
Ví dụ:
Nếu dự báo tháng 9 có dòng tiền âm 500 triệu do thanh toán nợ đến hạn, bạn có thể thương lượng kéo dài hạn trả với nhà cung cấp, hoặc chuẩn bị sẵn hạn mức tín dụng ngân hàng.
PwC khuyến nghị: mọi doanh nghiệp nên có dự báo dòng tiền ít nhất 6–12 tháng để chủ động trong mọi tình huống.
Nguyên tắc 2: Tăng cường dòng tiền vào – “Thu nhanh hơn, chi chậm hơn”

Một trong những nguyên tắc vàng trong quản lý dòng tiền chính là: cố gắng thu tiền càng sớm càng tốt.
Bí quyết thực tế:
-
Gửi hóa đơn ngay lập tức sau khi hoàn tất giao dịch, tránh để dồn lại.
-
Áp dụng chiết khấu thanh toán sớm cho khách hàng (ví dụ: giảm 2% nếu thanh toán trong 7 ngày).
-
Thiết lập quy trình nhắc nợ chuyên nghiệp: gửi email/tin nhắn định kỳ, gọi điện nhắc khi quá hạn.
-
Yêu cầu đặt cọc trước với những hợp đồng lớn.
Theo EY, những doanh nghiệp rút ngắn được chu kỳ thu tiền (DSO) chỉ 10 ngày có thể cải thiện đáng kể dòng tiền dương mà không cần thêm vốn vay
Nguyên tắc 3: Kiểm soát dòng tiền ra – “Chi thông minh, chứ không phải chi nhiều”
Doanh nghiệp nhỏ thường rơi vào bẫy: doanh thu tăng nhưng dòng tiền vẫn âm vì chi tiêu không kiểm soát.
Bí quyết kiểm soát chi:
-
Đàm phán với nhà cung cấp để kéo dài thời hạn thanh toán (từ 30 ngày lên 60 ngày).
-
Loại bỏ chi phí không cần thiết: những khoản marketing kém hiệu quả, chi phí văn phòng xa xỉ.
-
Tự động hóa thanh toán định kỳ để tránh phí phạt trễ hạn.
-
Theo dõi chi phí trên phần mềm thay vì ghi chép thủ công để tránh thất thoát.
Deloitte từng cảnh báo: “Doanh nghiệp không phá sản vì thiếu lợi nhuận, mà vì chi tiêu vượt quá khả năng dòng tiền.”
Nguyên tắc 4: Phân biệt chi phí và đầu tư – Không phải khoản chi nào cũng giống nhau
Một sai lầm phổ biến là coi mọi khoản chi đều là chi phí. Trên thực tế, có hai loại chi:
-
Chi phí vận hành: lương, thuê văn phòng, điện nước, dịch vụ thường xuyên. Đây là những khoản cần quản lý chặt chẽ.
-
Chi đầu tư: mua máy móc, phần mềm, đào tạo nhân viên – tuy tốn kém nhưng mang lại giá trị lâu dài.
Cách quản lý:
-
Không cắt giảm bừa bãi các khoản đầu tư cần thiết, vì nó có thể ảnh hưởng đến năng lực cạnh tranh trong tương lai.
-
Thay vào đó, hãy xem xét tỷ suất hoàn vốn (ROI) của từng khoản chi để đưa ra quyết định.
👉 Một doanh nghiệp có thể tiết kiệm tiền thuê văn phòng, nhưng không nên cắt chi phí đào tạo nhân viên – bởi đây là đầu tư vào chất lượng dài hạn
Nguyên tắc 5: Sử dụng công cụ quản lý dòng tiền – “Trợ thủ số hóa” cho chủ doanh nghiệp

Trong thời đại số, bạn không thể chỉ dựa vào file Excel thủ công để quản lý dòng tiền.
Công cụ hữu ích:
-
Phần mềm kế toán (MISA, Fast, QuickBooks, Xero): theo dõi thu chi, công nợ theo thời gian thực.
-
Ứng dụng quản lý dòng tiền: cảnh báo khi dòng tiền sắp âm, gợi ý phương án cân đối.
-
Báo cáo tài chính định kỳ do đơn vị kế toán chuyên nghiệp cung cấp: giúp phân tích chi tiết và đưa ra quyết định chiến lược.
Theo khảo sát của CFO.com, doanh nghiệp áp dụng phần mềm quản lý tài chính giảm được 30% rủi ro dòng tiền âm so với quản lý thủ công
Quản lý dòng tiền – Kỹ năng sống còn của doanh nghiệp
Như đã phân tích, một doanh nghiệp có thể báo lãi nhưng vẫn phá sản nếu không quản lý dòng tiền tốt. Vì vậy, 5 nguyên tắc cần nhớ là:
-
Lập kế hoạch dòng tiền rõ ràng.
-
Đẩy nhanh thu tiền, hạn chế công nợ.
-
Kiểm soát chi phí thông minh.
-
Phân biệt chi phí vận hành và đầu tư.
-
Ứng dụng công cụ và dịch vụ quản lý tài chính.
Quản lý dòng tiền không chỉ giúp doanh nghiệp sống sót, mà còn là nền tảng để mở rộng và phát triển bền vững. Và quan trọng hơn hết, việc có một chuyên gia kế toán – tài chính đồng hành sẽ giúp bạn tránh sai lầm và luôn duy trì dòng tiền dương
Việc quản lý dòng tiền hiệu quả đòi hỏi sự chính xác và chuyên nghiệp. Để đảm bảo sức khỏe tài chính của doanh nghiệp luôn ổn định, hãy tham khảo và liên hệ tới dịch vụ kế toán/tài chính chuyên nghiệp tại Hoàng Lê để nhận được sự tư vấn và hỗ trợ tốt nhất.
Liên hệ ngay!