Trong bức tranh thương mại toàn cầu ngày nay, thuế hải quan không chỉ là một nguồn thu ngân sách quan trọng của Nhà nước mà còn là công cụ điều tiết thương mại quốc tế, góp phần bảo vệ nền sản xuất trong nước. Đối với các doanh nghiệp hoạt động xuất nhập khẩu, việc hiểu rõ và tuân thủ các quy định về thuế hải quan là yếu tố then chốt để tránh rủi ro, tối ưu chi phí và giữ vững lợi thế cạnh tranh.
Thuế hải quan là gì?
Thuế hải quan là khoản thuế đánh vào hàng hóa khi làm thủ tục xuất khẩu hoặc nhập khẩu qua biên giới quốc gia. Đây vừa là nguồn thu lớn cho ngân sách, vừa được sử dụng để định hướng thương mại, đảm bảo an ninh kinh tế và khuyến khích sản xuất nội địa.
Có hai loại thuế chính:
-
Thuế nhập khẩu: áp dụng với hàng hóa đưa vào thị trường nội địa.
-
Thuế xuất khẩu: áp dụng với hàng hóa xuất ra khỏi lãnh thổ.
Ngoài ra, một số sắc thuế khác có thể đi kèm như VAT, thuế tiêu thụ đặc biệt, thuế bảo vệ môi trường… tùy thuộc vào loại hàng hóa.
Đặc biệt, các giao dịch hàng hóa giữa thị trường nội địa và khu phi thuế quan (FTA zones, khu chế xuất…) cũng thuộc đối tượng quản lý hải quan. Tại đây, hàng hóa được giám sát chặt chẽ về nguồn gốc, định mức và hồ sơ nhằm tránh gian lận thương mại.
Vai trò của thuế hải quan
✅ Góp phần vào ngân sách quốc gia
Thuế hải quan chiếm tỷ trọng đáng kể trong nguồn thu, giúp Nhà nước có thêm ngân sách cho phát triển hạ tầng, an sinh xã hội và quốc phòng.
✅ Điều tiết thương mại quốc tế
Mức thuế khác nhau có thể khuyến khích nhập khẩu, hoặc ngược lại, hạn chế dòng hàng hóa để cân bằng cán cân thương mại, bảo vệ lợi ích quốc gia.
✅ Bảo vệ sản xuất nội địa
Đối với những ngành nhạy cảm, thuế nhập khẩu cao được sử dụng như một “lá chắn”, ngăn hàng ngoại giá rẻ gây sức ép lên doanh nghiệp trong nước, từ đó tạo môi trường phát triển ổn định.
Các phương pháp tính thuế hải quan
Theo Luật Thuế xuất khẩu, nhập khẩu 2016 và các nghị định hướng dẫn, hiện nay có ba cách tính phổ biến:
1. Tính theo tỷ lệ phần trăm (% ad valorem)
Công thức: Thuế phải nộp = Số lượng hàng hóa × Trị giá tính thuế × Thuế suất (%)
Ví dụ: nhập 1.000 sản phẩm trị giá 10 USD/đơn vị, thuế suất 10% → thuế phải nộp = 1.000 × 10 × 10% = 1.000 USD.
2. Tính theo thuế suất tuyệt đối
Áp dụng khi Nhà nước quy định mức thuế cụ thể trên từng đơn vị hàng hóa.
Thuế phải nộp = Số lượng hàng hóa × Mức thuế tuyệt đối
Ví dụ: 1.000 kg đường, mức thuế 2 USD/kg → tổng thuế = 2.000 USD.
3. Tính theo phương pháp hỗn hợp
Kết hợp cả hai hình thức trên, tức là vừa nộp thuế theo tỷ lệ %, vừa nộp theo số tuyệt đối. Đây thường là cách áp dụng cho những mặt hàng đặc thù (như rượu, thuốc lá, ô tô).
Quy định mới về hồ sơ khai thuế hải quan (2025)
Để đảm bảo minh bạch, quy định mới nhất năm 2025 đã chi tiết hóa bộ hồ sơ khai thuế hải quan:
Hồ sơ cơ bản
-
-
Tờ khai hải quan điện tử
-
Hóa đơn thương mại (Invoice)
-
Vận đơn (Bill of Lading)
-
Giấy phép nhập khẩu/xuất khẩu (nếu thuộc diện quản lý đặc biệt)
-
Hồ sơ bổ sung (khi cần)
-
-
Giấy chứng nhận xuất xứ (C/O)
-
Chứng từ thanh toán, hợp đồng mua bán
-
Bảng kê chi tiết hàng hóa
-
Quy trình nộp hồ sơ
Doanh nghiệp có thể:
-
-
Nộp trực tiếp tại cơ quan hải quan cửa khẩu.
-
Hoặc nộp trực tuyến qua hệ thống VNACCS/VCIS và các cổng khai báo điện tử.
-
Thời hạn nộp thuế
-
-
Hàng xuất khẩu: nộp tờ khai chậm nhất 4 giờ trước khi phương tiện rời cảng; đối với chuyển phát nhanh chỉ còn 2 giờ.
-
Hàng nhập khẩu: nộp trước hoặc trong vòng 30 ngày kể từ khi hàng đến cửa khẩu.
-
Lưu ý quan trọng cho doanh nghiệp
-
HS Code chính xác: việc áp sai mã hàng dẫn đến áp sai thuế suất là rủi ro phổ biến nhất.
-
Tận dụng ưu đãi FTA: nhiều doanh nghiệp bỏ lỡ lợi ích vì thiếu chứng từ C/O hợp lệ.
-
Kiểm soát hồ sơ nội bộ: sự không khớp giữa invoice, packing list, manifest… có thể khiến lô hàng bị phân luồng vàng/đỏ, làm chậm thông quan.
Dịch vụ Hải quan của Hoàng Lê – Giải pháp tối ưu cho doanh nghiệp
Trong thực tế, chỉ một sai sót nhỏ trong thủ tục hải quan cũng có thể gây chậm thông quan, phát sinh chi phí và rủi ro pháp lý. Đó là lý do Hoàng Lê ra đời để đồng hành cùng doanh nghiệp xuất nhập khẩu với dịch vụ hải quan toàn diện:
1. Tư vấn chính sách hải quan
-
Cập nhật, giải thích các quy định mới.
-
Phân tích tác động theo từng ngành hàng, thị trường.
-
Hướng dẫn doanh nghiệp tận dụng ưu đãi thuế, xây dựng định mức tiêu hao.
2. Hỗ trợ hồ sơ khai báo điện tử
-
Chuẩn bị & nộp hồ sơ trên VNACCS/VCIS.
-
Tư vấn mã HS, loại hình, chứng từ kèm theo.
-
Đại diện khách hàng làm việc trực tiếp với hải quan.
3. Kiểm tra & chuẩn hóa hồ sơ
-
Rà soát hợp đồng, invoice, C/O, CQ… trước khi nộp.
-
Lập checklist hồ sơ chuẩn để tránh lỗi nhỏ dẫn đến phát sinh chi phí.
4. Giải quyết vướng mắc sau thông quan
-
Hỗ trợ xử lý kiểm tra chuyên ngành, giải trình khi có vướng mắc.
-
Đề xuất kịch bản rủi ro và phương án ứng phó cụ thể.
Tại sao chọn Hoàng Lê?
✨ Kinh nghiệm thực chiến: hỗ trợ thành công nhiều lô hàng giá trị cao, hàng nhạy cảm.
✨ Hiểu luật – Hiểu doanh nghiệp: tư vấn theo ngành hàng, thị trường cụ thể.
✨ Quy trình nhanh gọn: giảm thiểu sai sót, rút ngắn thời gian thông quan.
👉 Kết luận
Thuế hải quan không chỉ là nghĩa vụ tài chính mà còn là “chìa khóa” để doanh nghiệp tham gia thương mại quốc tế an toàn, hiệu quả. Việc nắm chắc quy định, chuẩn bị hồ sơ chuẩn ngay từ đầu và tận dụng ưu đãi thuế sẽ giúp doanh nghiệp giảm chi phí, tối ưu dòng tiền.
Hoàng Lê – Dịch vụ Hải quan: Nhanh chóng – Chính xác – An toàn.
Hãy để chúng tôi đồng hành cùng doanh nghiệp bạn trong mọi lô hàng xuất nhập khẩu.
📞 Liên hệ ngay để được tư vấn: 0909 041 345
🌐 Website: hoangle.vn
