Cá nhân và hộ kinh doanh đóng thuế bằng nhau – Vì sao chính sách này chưa hợp lý?

⚡ “200 triệu doanh thu/năm đã phải nộp thuế – liệu có công bằng cho hộ kinh doanh?”

Kể từ ngày 1/1/2026, khi Đề án chuyển đổi mô hình và phương pháp quản lý thuế đối với hộ kinh doanh được triển khai theo Quyết định 3389 của Bộ Tài chính, nhiều hộ kinh doanh nhỏ lẻ trên cả nước sẽ chính thức chuyển từ “thuế khoán” sang hình thức kê khai thuế.

Ngưỡng doanh thu chịu thuế mới được xác định là 200 triệu đồng/năm, áp dụng chung cho cả hộ kinh doanh và cá nhân kinh doanh. Tuy nhiên, theo nhiều chuyên gia, chính sách này vẫn chưa phản ánh đúng bản chất và quy mô hoạt động thực tế giữa hai nhóm đối tượng.


1️⃣ Khi “mức thuế bằng nhau” lại tạo ra bất công

Phan Thị Hoa, chủ một quán phở nhỏ tại TP.HCM, chia sẻ:

“Gia đình tôi có bốn người cùng làm, nếu lấy mốc 200 triệu doanh thu/năm thì bình quân mỗi người chưa tới 4 triệu/tháng đã phải nộp thuế – như vậy là quá bất hợp lý.”

Tương tự, bà Nguyễn Hiếu, kinh doanh nông sản ở Lâm Đồng, cho rằng việc áp cùng ngưỡng thuế giữa cá nhân và hộ kinh doanh là thiếu công bằng, bởi biên lợi nhuận mỗi ngành khác nhau rất lớn.
Ví dụ:

  • Hộ kinh doanh nông sản chỉ lãi khoảng 5% doanh thu;

  • Trong khi các ngành hàng thời trang hay mỹ phẩm có thể đạt 30–35% lợi nhuận.

➡️ Như vậy, việc đánh thuế đồng nhất theo doanh thu sẽ khiến nhóm hộ kinh doanh nhỏ, lợi nhuận thấp chịu gánh nặng thuế lớn hơn so với thực tế.


2️⃣ Quan điểm từ giới chuyên gia: “200 triệu đồng là con số chưa phù hợp”

Luật sư Lê Văn Tuấn – Giám đốc Công ty TNHH Kế toán Thuế Keytas – nhận định:

“Ngưỡng 200 triệu đồng/năm được xây dựng khi chưa có định hướng bỏ thuế khoán. Giờ chuyển sang kê khai, con số này đã lạc hậu.”

Ông phân tích: Với hộ kinh doanh, doanh thu 200 triệu/năm chưa trừ chi phí nguyên liệu, mặt bằng, nhân công… thì hầu như không có lãi để tính thuế.
Thực tế, doanh thu phải đạt từ 1,5 tỷ đồng/năm mới tạo ra lợi nhuận đủ để nộp thuế thu nhập cá nhân và thuế giá trị gia tăng.

“Một hộ kinh doanh chỉ có 200 triệu doanh thu/năm gần như không đủ duy trì hoạt động, chứ đừng nói đến nộp thuế”, ông Tuấn khẳng định.


3️⃣ Góc nhìn pháp lý: Cần “tách bạch” giữa cá nhân và hộ kinh doanh

Luật sư Trần Xoa, Giám đốc Công ty luật Minh Đăng Quang, đề xuất:

  • Cá nhân kinh doanh: ngưỡng chịu thuế nên là 600 triệu đồng/năm;

  • Hộ kinh doanh: ngưỡng hợp lý là 1 tỷ đồng/năm.

Theo ông, một hộ kinh doanh thường có nhiều lao động và chi phí hơn cá nhân, nên không thể đánh đồng mức doanh thu.
Hơn nữa, thuế thu nhập áp dụng cho nhóm doanh thu trên 3 tỷ đồng/năm (17%) hiện cao hơn cả thuế thu nhập doanh nghiệp (20%), trong khi doanh nghiệp lại được khấu trừ, gia hạn và chuyển lỗ – điều mà hộ kinh doanh không có.

💬 “Chúng ta muốn khuyến khích khu vực kinh tế tư nhân phát triển, chứ không thể để họ chịu gánh thuế nặng nề hơn cả doanh nghiệp lớn.” – Luật sư Xoa nói.


4️⃣ Góc nhìn kinh tế: Chính sách thuế phải tạo động lực, không phải rào cản

PGS-TS Võ Xuân Vinh, Viện trưởng Viện Nghiên cứu Kinh doanh – ĐH Kinh tế TP.HCM, cho rằng:

“Doanh thu của một hộ (nhiều nhân khẩu) khác hẳn doanh thu của một cá nhân (một người), do đó phải tách bạch ngưỡng chịu thuế.”

Ông đề xuất:

  • Cá nhân kinh doanh: ngưỡng chịu thuế từ 400–500 triệu đồng/năm;

  • Hộ kinh doanh: ngưỡng từ 800 triệu đồng/năm là hợp lý.

Theo ông, chính sách thuế phải dựa trên nguyên tắc công bằng và khuyến khích phát triển, không nên đánh đồng quy mô nhỏ với quy mô lớn. Đồng thời, Bộ Tài chính nên dựa vào số nhân khẩu trung bình của hộ kinh doanh Việt Nam để thiết kế chính sách phù hợp.


5️⃣ Từ chính sách đến thực tiễn – Làm sao để thu thuế công bằng và hiệu quả?

Việc áp dụng chung ngưỡng doanh thu chịu thuế giữa hộ và cá nhân kinh doanh dễ dẫn đến:

  • 📉 Giảm động lực phát triển khu vực hộ cá thể;

  • 💸 Tăng tình trạng “né” hoặc “ẩn doanh thu”;

  • ⚖️ Mất tính công bằng trong phân bổ nghĩa vụ thuế.

Về dài hạn, chính sách thuế cần hướng tới:

  1. Cơ chế thuế linh hoạt, theo ngành nghề và quy mô hoạt động;

  2. Tăng mức giảm trừ hợp lý để khuyến khích hộ kinh doanh chuyển đổi lên doanh nghiệp;

  3. Ứng dụng công nghệ quản lý thuế (qua hóa đơn điện tử, định danh thuế cá nhân, kết nối ngân hàng…) giúp minh bạch hơn, giảm thất thoát và tránh “đánh thuế oan”.


🌿 Hoàng Lê – Đồng hành cùng doanh nghiệp trong hành trình tuân thủ và phát triển

Từ kinh nghiệm hơn 20 năm tư vấn kế toán – thuế – chuyển đổi số, Hoàng Lê hiểu rõ rằng tuân thủ đúng luật không chỉ là nghĩa vụ, mà còn là lợi thế cạnh tranh bền vững cho doanh nghiệp.

Chúng tôi cam kết đồng hành cùng doanh nghiệp, hộ và cá nhân kinh doanh:

  • 📊 Tư vấn tối ưu chính sách thuế phù hợp;

  • 💼 Hỗ trợ kê khai – quyết toán đúng quy định;

  • 🧾 Kiểm soát rủi ro kế toán, hóa đơn và hồ sơ thuế hiệu quả;

  • ⚙️ Triển khai chuyển đổi số kế toán – tài chính toàn diện.

Hoàng Lê – Kiến tạo giá trị, đồng hành phát triển.

Theo: Báo Thanh Niên

Liên hệ tư vấn tại đây!

Bài viết cùng chủ đề:

Để lại một bình luận

Email của bạn sẽ không được hiển thị công khai. Các trường bắt buộc được đánh dấu *